HWBP in cijfers (stand per 31 december 2023)

Nederland wordt beschermd door zo’n 17.700 kilometer aan dijken, duinen en andere waterkeringen. 60% van Nederland zou regematig overstromen zonder deze keringen. In het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) versterken wij in de komende 30 jaar waar nodig de primaire waterkeringen (3.500 kilometer).

Uitleg van de nummers in de afbeelding

Primaire keringen

Beschermen tegen buitenwater uit de Noordzee, de Waddenzee, de grote rivieren en het IJssel- en Markermeer. 20% van de dijken is primaire kering.

Regionale keringen

Zij bieden bescherming tegen het binnenwater uit de meren, kleinere rivieren en kanalen. 80% van de dijken is regionale kering.

Beoordeelde keringen

De waterschappen beoordelen de dijken volgens de norm die in de Waterwet gesteld is. De Inspectie voor Leefbaarheid & Transport (IL&T) houdt daar toezicht op. Op dit moment is 100% beoordeeld. Een deel voldoet niet en is (of wordt) aangemeld voor het HWBP.

Als een dijktraject na beoordeling niet blijkt te voldoen aan de veiligheidsnormen, doorloopt het de volgende stadia:

Opgave van het HWBP

De geschatte versterkingsopgave van het HWBP tot en met 2050 bedraagt 2.000 kilometer. Dat getal is het totaal van:

  • Aangemeld bij HWBP: de dijk voldoet (waarschijnlijk) niet aan de veiligheidsnormen 
  • Op het programma/in uitvoering:  het project start binnen 12 jaar of is in uitvoering
  • Gerealiseerd: voldoet aan de veiligheidsnormen, na uitvoering van het project

Uitleg van de nummers in de afbeelding

Gerealiseerd

Is het project afgerond en de veiligheidsmaatregel uitgevoerd? Dan is het project gerealiseerd. 11% van de HWBP-opgave is gerealiseerd.

Aangemeld bij het HWBP

Het waterschap meldt een 'afgekeurd' dijktraject als project aan bij het HWBP. Ook maakt het waterschap een inschatting van de dijktrajecten die waarschijnlijk worden 'afgekeurd'. Op dit moment is 45% van de opgave aangemeld.

Een project doorloopt een ingangstoets om te bepalen of het project opgenomen wordt in het HWBP. Elk jaar stelt het HWBP een programma vast voor 6 jaar en met doorkijk naar de 6 daaropvolgende jaren. 44% van de opgave is geprogrammeerd of in uitvoering. 20% daarvan staat wel op het programma, maar is nog niet gestart.

In uitvoering

Projecten met de meeste urgentie worden als eerste geprogrammeerd. Afhankelijk van de positie op het programma, start het waterschap direct of juist later. Een project kent drie fases: (voor)verkenning, planuitwerking en realisatie.

Verkenning

Het waterschap vraagt subsidie aan voor de verkenning en indien nodig een voorverkenning. In deze fase wordt de opgave afgebakend en een voorkeursalternatief opgesteld. 20% van de geprogrammeerde kilometers bevindt zich in de voorverkenningsfase.

Planuitwerking

Het waterschap vraagt subsidie aan voor de planuitwerking. In deze fase wordt het voorkeursalternatief uitgewerkt tot een definitief ontwerp. 33% van de geprogrammeerde kilometers bevindt zich in de planuitwerkingsfase.

Realisatie

Het waterschap vraagt subsidie aan voor de realisatie. In deze fase wordt de veiligheidsmaatregel uitgevoerd. 12% van de geprogrammeerde kilometers bevindt zich in de realisatiefase.

Beeld: ©HWBP

Aantal meters versterkt binnen het HWBP

Meer feiten en cijfers over het HWBP en de HWBP-projecten:

Uitleg van de werkwijze en opgave van het HWBP: