“Je moet altijd de olifant in de kamer durven benoemen”
Het begon met een plan van de provincie voor een buitendijkse haven. Met als bijzonder onderdeel: een golfbreker die deel ging uitmaken van de primaire kering. Dat leidde tot een bijzondere omgekeerde meekoppelkans, vertellen Teun Molenaar en Vanya Berk.
In 2017 tekenden waterschap en provincie een bestuursovereenkomst voor dit project. “We vinden elkaar eigenlijk altijd als vanzelf”, zegt Vanya. “Dat zal te maken hebben met de pioniersmentaliteit van de polder: we moeten het samen doen, in dit niet al te grote gebied.” Teun: “Ik kom al jaren over de vloer bij de provincie. Er staat een winkelcentrum tussen onze kantoren, daarin lopen we voortdurend heen en weer.” Vanya: “Het is bijna een uitgesleten pad.”
Uit de mottenballen
De plannen van de provincie voorzien in een nieuwe haven inclusief een golfbreker, die deel gaat uitmaken van de primaire kering. Een mooie omgekeerde koppelkans, waarvoor wel een vervroegde beoordeling van het dijkvak nodig was. Teun: “Al met al week het project af van het normale HWBP- programma. Een begrijpelijke vraag van het HWBP was ook: wat wordt onze waterveiligheidsbijdrage hieraan? Hiervoor deden we iets nieuws: we huurden drie onafhankelijke kostenspecialisten in. Hun heldere kostenraming was voor het HWBP mede reden om positief te adviseren over de aanvraag.” Deze unieke werkwijze verstevigde ook de gemeenschappelijke ambitie voor een succesvolle integrale gebiedsaanpak. Vanya: “De basishouding die ik de afgelopen anderhalf jaar heb ervaren was altijd: wij gaan samen iets moois neerzetten.”
Die positieve insteek hielp ook om de weerbarstige praktijk het hoofd te bieden. Vanaf 2018 lag het bouwproject jaren stil vanwege onder meer stikstof. Een uitspraak van de Raad van State in 2019 leek het einde van het project. Toch ging in september 2022 het sein weer op groen. “Het contract moesten we toen echt uit de mottenballen halen”, aldus Vanya. “Maar iedereen zit er weer volop in. Vooral ook omdat dit project mooie kansen biedt voor het verbreden van de economische structuur voor de regio noordelijk Flevoland.” Teun: “Het voorland en de haven zijn geen onderdeel van de dijk en de waterkering. Daarom mogen ondernemers bouwen op de haven, die grotendeels in de beschermingszone van de dijk ligt. Om die reden investeert de gemeente Urk intussen ook mee.”
Benoem de olifant
Nu de aanbesteding voorbereid wordt, ontstaat soms wat meer discussie. Teun: “Ik vind bijvoorbeeld dat het waterschap ook ná de aanbesteding een duidelijke plek moet houden in het projectteam, naast provincie en aannemer. Maar dit is nog nergens goed vastgelegd, dus daar maak ik me hard voor. Uit ervaring weet ik dat zaken anders tussen wal en schip vallen, met vaak de aannemer als winnaar.” Vanya: “Er is nu meer behoefte om man en paard te noemen. Onze intentie is goed, maar hoe schrijven we die concreet op, en waar?”
De stellige overtuiging van beiden: in welke fase je ook zit, wees eerlijk naar elkaar. Teun: “Als je weet dat de ander geen spelletjes speelt geeft dat veel vertrouwen.” Vanya: “Juist als het niet goed gaat, moet je elkaar bellen en de olifant in de kamer benoemen.” En dit project is het ook meer dan waard. “Vergelijk het met een haven op de Maasvlakte. Het is straks zichtbaar op satellietfoto’s.” “Er gaan schepen van 135 meter aanmeren”, vult Teun aan. “Zo’n enorm project, daar doe je graag samen je best voor.”
“De basishouding was altijd: wij gaan samen iets moois neerzetten”