"In deze innovatieve omgeving heb je elkaar echt nodig"

Het project Brede Groene Dijk gebruikt ‘klei van dichtbij’ om de Dollarddijk te versterken. In 2022 is de eerste 750 meter aangelegd. Het is de bedoeling om na 2025 het totale dijktraject te versterken tot een Brede Groene Dijk. Het ene nieuwe idee trekt vaak het andere aan. Een kort proefdijkje toonde in 2020 aan dat een kruidenmengsel ook aanslaat op zoute klei. Daarom zijn drie proefstroken van de Brede Groene Dijk ook met een kruidenmengsel ingezaaid.

Sterke wortels

De kruiden zijn in verticale stroken ingezaaid, waarbij de verspreiding ervan naar de rest van de dijk wordt gemeten. Marco: “Ik ken het werk van Carla en haar collega’s vanuit de project overstijgende verkenning (POV) Waddenzeedijken. Zij onderzoeken het effect van nieuwe soorten gras- en kruidenmengsels op de sterkte en biodiversiteit van die dijken in de periode 2018 - 2024. Zorgt een betere wortelstructuur voor hogere erosiebestendigheid, kunnen we de biodiversiteit vergroten? Dit onderzoek, dat nu ‘Monitoring gras en klei’ heet, loopt nog en is veelbelovend. Door dit onderzoek én de ervaringen van het genoemde proefdijkje dacht ik: waarom doen we op de Brede Groene Dijk ook niet meteen onderzoek?”

Carla hoefde niet lang na te denken over Marco’s voorstel. “Deze robuuste Brede Groene Dijk biedt een unieke onderzoekssituatie. Op basis van ons eerdere onderzoek stelden we een gras- en kruidenmengsel voor dat goed zou kunnen gedijen op die soorten ‘klei van dichtbij’. Er zit bijvoorbeeld rietzwenkgras in, dat heeft heel sterke wortels. Wat doet dat voor de dijksterkte? We zijn ook benieuwd naar wat er spontaan gaat groeien op het niet-ingezaaide ondertalud, bij de kwelder. Komt daar een mooie overgang van kweldervegetatie naar een kruidenrijke dijkvegetatie?”

Vergroot afbeelding

Soepel schakelen

Het team Monitoring Gras en Klei is hecht en multidisciplinair, benadrukt Marco. “Wageningen Environmental Research of Wageningen Universiteit (WENR) doet onder meer het veldonderzoek naar vegetatie en de hoeveelheid wortels in de grond. De Radboud Universiteit onderzoekt de wortels in hun speciale wortellaboratorium. Infram voert als extern bureau de grastrek- en golfproeven uit, en ook beheerders van de drie noordelijke waterschappen zijn intensief betrokken. Iedereen komt met informatie, die je goed op waarde wil kunnen schatten. Dat lukt alleen samen.” Carla: “In zo’n innovatieve omgeving als deze heb je elkaar echt nodig. Gelukkig kan Marco soepel schakelen tussen de werelden van wetenschap, techniek, waterschap en beheer. Dat helpt enorm.”

Zoals bij elk innovatief onderzoek zijn er ook knelpunten. Het vaak ontbreken van beheergegevens bijvoorbeeld. Carla: “Neem begrazing van schapen, dat is van invloed op de biodiversiteit en sterkte van de vegetatie. Als wetenschapper wil ik graag weten wanneer die schapen er staan en hoelang. Maar de beheerder heeft vaak geen informatie daarover. De grond is van pachters en die houden dit echt niet bij.” Marco: “Toch vroeg laatst een beheerder: ‘Hoe kan ik de dijk het beste beheren om een kruidenrijke vegetatie in stand te houden?’ Die vraag had ik nog nooit eerder gehad uit die hoek. Een mooi signaal van interesse in ons werk.”