“Traditioneel versterken wordt in de nabije toekomst onhoudbaar”
Het Friese dijktraject Koehool – Lauwersmeer grenst aan de Waddenzee. Peter Lieverdink en Bas Bijl zoeken samen naar de verbinding tussen waterveiligheid en natuurontwikkeling.
Het traject Koehool – Lauwersmeer beslaat 47 kilometer dijk. “We hebben grote ambities voor de waterveiligheid”, vertelt Peter. “En ook voor het verbinden van andere gebiedsopgaven met de onze. De natuur speelt in dit project vanzelfsprekend een grote rol. Een mooie uitdaging, want dit is onze grootste klus ooit.”
Het grotere geheel
Tegelijkertijd is deze dijk maar een deel van het hele Waddengebied. “Als Waddenvereniging kijken wij naar het grotere geheel”, aldus Bas. “Wij stellen in dit project geregeld de vraag: komt dit het hele Waddengebied ten goede? Soms lukt een groene oplossing niet, zoals een brede groene dijk. Of lukt dat maar deels. Maar als je uitzoomt en elders de natuur wél de ruimte biedt, kom je per saldo toch goed uit.” Bas ziet de Waddenvereniging als een soort waakhond in dit project. “Binnen al die partijen en belangen houden wij het geheel in de gaten. Binnen dit traject lukt het misschien niet om al onze groene ambities in praktijk te brengen. Maar als we op substantiële schaal het natuurlijke systeem Lauwersmeer weer kunnen verbinden met de Waddenzee, maken we grote stappen. Dat creëert ook ruimte voor toekomstbestendige natuurontwikkelingen binnen dijkversterkingsprojecten.”
Voor het verwezenlijken van groene ambities is wel geduld nodig, legt Bas uit. “In de natuur duurt echte verandering al snel een generatie. Maar ik begrijp dat het waterschap een planning heeft. En die is ook broodnodig, de waterveiligheid staat natuurlijk niet ter discussie.” Peter: “Onze opgave is inderdaad gebonden aan een planning, maar we willen dit moment wel aangrijpen om ook het gebied als geheel een impuls te geven.”
Grote plus
“Dijken traditioneel versterken met steen en asfalt wordt in de nabije toekomst onhoudbaar”, aldus Peter. “Waar het kan en past stappen wij daarom het liefst over op duurzame en toekomstbestendige oplossingen. Bijvoorbeeld buitenwaarts versterken met een dikke kleilaag en gras, met een flauwer buitentalud. Dat kan met materiaal uit het gebied zelf en maakt toekomstige versterkingen makkelijker. Deze oplossing betekent wel dat we een stukje het Natura 2000-gebied ingaan. In overleg met de gebiedspartners en bevoegd gezag streven we naar een integraal plan dat de biodiversiteit vergroot, een grote plus biedt voor het ecologische systeem in de kustzone én antwoorden geeft op grote opgaven in het landelijk gebied.”
Win-winsituatie
“Ik merk dat waterschappen steeds vaker natuuropgaven weten te verbinden aan de waterveiligheidsopgave”, vertelt Bas. “Mooi om te horen hoe Peter hierover praat.” Peter: “Het streven is om een win-winsituatie voor iedereen te creëren. Daarom is het zo belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven. Bas en ik, maar ook onze organisaties.” Bas: “Het is mooi dat de twee grote waterprogramma’s nu samenwerken: Programmatische Aanpak Grote Wateren en het HWBP. Daar zitten we met elkaar om de tafel om het contact informeler en makkelijker te maken. De neuzen staan heus dezelfde kant op, maar we moeten wel in actie komen. Samen geven we de toekomst van de Waddennatuur een boost.”
“Wij stellen in dit project geregeld de vraag: komt dit het hele Waddengebied ten goede?”