"Het gaat om belangen bij elkaar brengen en weer op tijd ontrafelen"
De waterveiligheidsopgave rondom Geertruidenberg bleek complexer dan verwacht. Rob Wolbrink en Koos Beurskens vertellen over de samenwerking op bestuursniveau binnen dit project.
Het voorkeursalternatief voor de dijkversterking was in 2017 vastgesteld. Maar na de invoering van nieuwe rekenregels bleek dat de waterveiligheidsopgave in het achterliggende gebied veel groter was. “We richtten ons daarom vanaf 2020 op het gebied als geheel”, vertelt Rob. “In de voorverkenning gaan we de afweging maken tussen twee gebiedsoplossingen: een dijkversterking en een systeemmaatregel met keersluizen in de Amertak en Donge. Bij die laatste heb je met meer partijen te maken, bijvoorbeeld de scheepvaart naar het Wilhelminakanaal. Dat maakt die oplossing best complex. Om de afweging goed te kunnen maken, zochten we toenadering tot de Stuurgroep Deltaprogramma Maas. Sindsdien hebben Koos en ik geregeld contact.”
Samen geestelijk vader
“Rob en ik hebben het in dit stadium vooral over het procesontwerp”, vult Koos aan. “Hoe gaan we te werk, welke partijen spelen een rol en welke producten leveren we als eerste op? We staren ons niet blind op verantwoordelijkheden en bevoegdheden. We brengen partijen samen en schetsen een gezamenlijk beeld waarin hun ambities samenkomen. Een gedeputeerde van de provincie wil de economische motor aanjagen, een wethouder gaat voor leefbaarheid en bedrijvigheid, de dijkgraaf wil kunnen staan voor de waterveiligheid... Het is de kunst om samen die puzzel te leggen. Zo voelen al die partijen zich mede geestelijk vader van het project.”
In aanloop naar de uitvoering is het tijd om elkaar weer los te laten. “Het is een spel van belangen bij elkaar brengen en ook weer op tijd ontrafelen”, licht Koos toe. “Je kunt opgaven vaak slim combineren in een aansprekend gebiedsontwerp. Maar als het werktempo verschilt, moet je ze later ook weer uit elkaar halen. Als grondaankoop voor natuurontwikkeling voor vertraging zorgt, wil je dat niet laten doorwerken in de dijkversterking. Gun elkaar die ruimte. Niet alleen in de planning, maar ook in de kosten- en risicoverdeling.”
“Ik sta achter de grondige, integrale aanpak van Koos”, aldus Rob. “In het begin heb je een brede blik op het gebied nodig. Maar dat betekent niet dat het project ook zo breed eindigt. We moeten ons steeds blijven afvragen: kan het eenvoudiger, met meer focus op de waterveiligheidsopgave? Dat blijft altijd een optie. Maar zelfs als we uiteindelijk kiezen voor de dijkversterking, moeten we de systeemafweging hebben gemaakt. Anders kun je de keuze niet goed verantwoorden.”
Grote bureaucratische last
De gebiedsopgave raakt aan de Kaderrichtlijn Water, Programma Natuur en het HWBP. “Die hebben elk hun eigen stuurgroepen en besluitvorming”, vertelt Koos. “De verschillende gestelde eisen geven een grote bureaucratische last. Dat kost veel tijd. En eventuele vertraging leidt vaak tot hogere kosten.” Een extra complicatie vormt de onzekerheid over de vervolgstappen van het project. “Vooralsnog programmeert het HWBP alleen de eerste fase, omdat de programmering vol zit”, aldus Rob. “Het is nog onzeker hoe het er na de verkenningsfase uitziet. Dit maakt de communicatie naar onze partners en de omgeving ingewikkelder. Mensen horen nou eenmaal graag concrete toekomstplannen.”
“We brengen partijen samen en schetsen een gezamenlijk beeld waarin hun ambities samenkomen”