Rapport over kwalitatief onderzoek naar marktbenaderingen opgeleverd

De programmadirectie van het HWBP (PD-HWBP) heeft het onderzoeksbureau Significant Synergy gevraagd kwalitatief onderzoek te doen naar de marktbenaderingen. Daar is dit rapport uitgekomen. Een groot aantal HWBP-projecten is ondertussen aanbesteed, en de eerste HWBP-projecten zijn gerealiseerd. De projectteams willen de opgedane kennis en ervaringen met de gekozen marktbenaderingen delen, zodat de alliantie daarvan kan leren.

Aanpak

Significant Synergy, een onafhankelijk onderzoeks- en inkoopadviesbureau heeft recent in opdracht van het HWBP een onderzoek uitgevoerd. Het doel van dit onderzoek is om de leerervaringen vanuit het opdrachtgeverschap van vroege marktbenaderingen te bundelen, met elkaar te delen en door te ontwikkelen om bij te dragen aan de hoogwaterbeschermingsopgave van 2050. Om inzichten, bevindingen, leerervaringen en aanbevelingen te kunnen rapporteren zijn 24 HWBP-projecten aan een kwalitatief onderzoek onderworpen. Naast een documentstudie zijn er interviews gehouden met IPM-teams, ambtelijk opdrachtgevers en vertegenwoordigers van het HWBP-begeleidingsteam. 

In het onderzoek staan twee hoofdvragen centraal:

Hoofdvraag 1: Wat betekent het voor een opdrachtgever om te werken met een vroege marktbenaderingsstrategie?

Hoofdvraag 2: Wat is de betekenis van de vroege marktbenadering in de context van het HWBP en de subsidieregeling van het HWBP?

Belangrijkste bevindingen en aanbevelingen

Uit het onderzoek blijkt primair dat de vroege marktbenadering bij een weloverwogen en onderbouwde keuze, een binnen waterschappen breed gedragen marktbenaderingsstrategie is die bijdraagt aan de dijkversterkingsopgave van 2050. In het onderzoek wordt dit onderbouwd met verschillende bevindingen. Zo blijkt dat er duidelijke meerwaarde zit in een weloverwogen keuze voor een vroege marktbenadering. Wel leidt de onderbouwing voor de keuze voor een twee-fasen-aanpak veelvuldig tot discussie in het kader van de subsidieverlening. Tot slot vraagt het realiseren van de dijkversterkingsopgave bij de huidige maatschappelijke opgaven om programmabrede marktbenadering en een herijking van het bestaande afwegingskader voor de marktbenadering. 

Vanuit deze bevindingen volgen diverse aanbevelingen (zie de eindrapportage voor een compleet overzicht). Een belangrijke aanbeveling betreft het organiseren van kennis, ervaring en capaciteit op programmaniveau om de afhankelijkheid van aannemers en ingenieursbureaus te verminderen bij bijvoorbeeld de keuze voor de marktbenaderingsstrategie van een project of binnen de invulling van het opdrachtgeverschap. Een andere aanbeveling is om aanvullend onderzoek uit te voeren naar de definitieve financiële impact van de twee-fasen-aanpak ten opzichte van een traditionele marktbenadering, zodra tien tot twaalfprojecten zijn afgerond (sobere en doelmatige invulling van de planuitwerkingsfase), en onderzoek of een andere risicoverdeling rondom de uitvoeringsrisico’s kan leiden tot andere keuzes in de marktbenadering. Als laatste adviseert Significant Synergy het HWBP te onderzoeken hoe, zonder afbreuk te doen aan de autonomie van de waterschappen, een programmabrede marktbenadering tot stand kan komen, inclusief actualisatie van het bestaande afwegingskader.

In de opgeleverde eindrapportage is tevens een reflectie van de onderzoekers opgenomen, waarin zij de vraagstelling en de uitkomsten van het uitgevoerde onderzoek vanuit een breder perspectief beschouwen. Hierin gaan zij onder andere in op de ontwikkelingen in de markt en hoe andere publieke opdrachtgevers programmatisch de GWW-markt benaderen. Vanuit deze reflectie zijn diverse verwonderpunten en aanvullende punten ter overweging benoemd.

Vervolg

De rapportage van onderzoeksbureau Significant Synergy wordt breed besproken binnen de HWBP alliantie. De onderzoekers hebben al een toelichting gegeven in het ambtelijk opdrachtgevers overleg, op de Dijkwerkersdag van 6 april staan twee sessies in het teken van de bevindingen en aanbevelingen.

Wil op de Dijkwerkersdag goed beslagen ten ijs komen? Check dan de rapportage.

De rapportage zal in alle relevante communities geagendeerd worden, met als doel opvolging te geven aan de aanbevelingen, door het formeren van werkgroepen.

Indien je na het lezen van het rapport graag wil bijdragen aan een of meerdere aanbevelingen, dan kun je contact opnemen met: Chris Klunder (Sr. Adviseur Markt) via chris.klunder@hoogwaterbescherming.nl